دکتر اردشیر صالح پور، پژوهشگر و استاد دانشگاه اولین مهمان برنامه بود.

دکتر صالح پور در ابتدا با اظهار خوشحالی از اینکه مراسم شب یلدا هویت خود را به تدریج دوباره پیدا کرده است گفت: در برگزاری این برنامه ها ما سبک زندگی ایرانی را تجربه می کنیم. یلدا از جشن هایی است که حتی از نوروز ما نیزکهن تر است.

یلدا به معنای تولد است

وی تغییر سبک زندگی مردم را  دلیل تفاوت در برگزاری شب یلدا در گذشته با حال دانست و  درباره پیشینه کلمه یلدا توضیح داد: کلمه یلدا از یک لغت سوریانی به نام تولد و میلاد گرفته شده است که تمام اینها به معنای زادن هستند. در فرهنگ اروپایی نیز کلمه ناتالیا را داریم که درست برابر یلدای ماست و تمام اینها جشن تولد خورشید هست و مسیحیت جشن تولد عیسی مسیح را در همین روز برگزار می کند. 

نوروزگان، تیرگان، مهرگان و یلدا، چهار جشن بزرگ ایرانی

دکتر صالح پور ادامه داد:ایرانی ها به شب یلدا شب چله می گفتند به دلیل اینکه از اول دی تا 10 بهمن می شد چله بزرگ و از 10 بهمن تا انتهای بهمن می شد چله کوچک. این جشن از آنجا که نشان می دهد ایرانی ها علم نجوم داشتند نیز بسیار مهم هست. در دوران کهن همین شب یلدا را ایرانی ها به عنوان اول سال جشن می گرفتند. کلمه سال از کلمه سردا گرفته شده است، همانطور که میدانید اروپاییان نیز آغاز سالشان از زمستان است. اما ما ایرانی ها به لطف حکیم خیام نیشابوری و تقویمش، نوروز را به عنوان جشن ملی گرفتیم اما 4 جشن بزرگ داشتیم، نوروزگان، تیرگان، مهرگان و یلدا. 

خاصیت جشن ها  دور هم بودن و کنار گذاشتن قهر و کدورت است. این سنت ها هر کدام اغذیه و آیین مخصوص به خود را دارند و اینهاست که هویت ایرانی را مشخص می کند. اگر این رسم و رسومات نباشند ما از هویت، اصالت و عادات خودمان دور می شویم. این آیین ها به زندگی ما رنگ و لطافت می بخشند. به دلیل کهن بودن فرهنگ ما در هر نقطه از ایران این آیین ها به شکلی متفاوت اجرا می شوند.

ما یک مدتی یلدا را خیلی جدی نمی گرفتیم اما الان کم کم دارد فرهنگ و سنت می شود و ما برای مشخص کردن هویت خود آیین ها را جدی می گیریم. خوشبختانه رسانه ملی به آیین شب یلدا می پردازد این بسیار خوب است زیرا کودک ایرانی باید بداند یلدا و نوروز چیست. وظیفه رسانه ملی آموزش این آیین ها و فرهنگ هاست.کودک ایرانی نباید فقط باربی و بابا نوئل داشته باشد. جالب است بدانید همین کلمه نوئل به یلدا برمی گردد و بابا نوئل که هدیه می دهد از فرهنگ کهن ما ایرانی ها به اروپا رفته است.

میوه های قرمز رنگ، تمثیلی از خورشید

در ادامه مجری به تجمل گرایی در به برگزاری شب یلدا اشاره کرد و دکتر صالح پور در پاسخ گفت: میوه های قرمز رنگ تمثیلی از خورشید هستند. بودن این میوه ها در شب یلدا به معنای تجمل گرایی نیست بلکه به جا آوردن آیین است. عدالت اجتماعی باید چنان برقرار باشد که هر خانواده ایرانی بتواند با کرامت و آبرومندی زندگی کند. این آرزوی همه ماست. همین جشن ها نشان می دهد که ما چطور علم این را داشتیم که در زمانیکه دیگران حتی تصوری از علم نداشتند گردش خورشید و ماه و سال را تنظیم می کردیم. این آیین ها باید به جوانان آموزش داده شود.

در بخش دوم دکتر سپیده یگانه، استاد دانشگاه و دکتر نغمه مستشار نظامی، استاد دانشگاه مهمانان برنامه، اشعاری از خودشان را خواندند و خاطراتی از شب یلدا بازگو شد.

نمایش خیمه شب بازی، گفتگو با هنرمندان تئاتر، دکلمه، شاهنامه خوانی و اجرای موسیقی از دیگر آیتم های برنامه بودند.