در پرسش ابتدایی اکبر نبوی میزان رضایت ابراهیم داروغه زاده را از جشنوارهی فیلم فجر جویا شد و او ضمن تبریک مجدد به همهی شرکت کنندگان در جشنواره گفت: جشنوارهی امسال از منظر ایجاد یک فضای رسانهای مثبت برای فیلمها، جشنوارهی خوبی بود. همچنین استقبال خوب مخاطبان با توجه به افزایش صد درصدی تعداد صندلیها و دو برابر شدن سانسهای فوقالعاده، دیگر موضوع رضایت بخش جشنوارهی امسال بود.
نبوی در مورد علت اقبال مضاعف تماشاگران پرسید و داروغه زاده پاسخ داد: امسال تنها بیست و پنج فیلم گزینش شده بلیت فروشی شدند و بخشهای جنبی نمایش و بلیت فروشی نداشتند. تنوع موضوعی و جغرافیای مطلوب و همچنین سطح کیفی خوب این بیست و پنج فیلم در افزایش اقبال تماشاگران مؤثر بود. همچنین امسال ما اختیار عمل بیشتری به مدیر کل ارشاد استانها دادیم و طبیعتاً با این کار امکانات استانها بیش از پیش در اختیار جشنواره قرار گرفت و بدین صورت استقبال بیشتری را شاهد بودیم.
نبوی ضمن آنکه ترکیب داوران را تا حدودی محافظه کارانه ارزیابی کرد، از داروغه زاده در خصوص تمایل به برگزاری بی حاشیه و محافظه کارانهی جشنواره پرسید و او در جواب گفت: طبیعتاً ما تمام تلاش خود را داشتیم تا جشنوارهای باشکوه برگزار شود میزان استقبال مخاطبان افزایش پیدا کند. منظر حواشی کاذب فکر میکنم شرایط بهتری داشتیم و در خصوص محافظه کاری هم باید بگویم که بر خلاف نظر شما، عدهای ترکیب جشنواره را ناهمسو با سازمان سینمایی و دولت عنوان میکردند. این جشنواره متعلق به سینماست و دولت تنها نقش برگزار کننده را دارد. مسئولیت انتخاب فیلمها برای ورود به جشنواره و داوری آنها بر عهدهی اهالی سینما است و اگر ما قصد محافظه کاری داشتیم باید در مورد ممیزی انتخاب فیلمها، داوری و مضامین آثار دخالت میکردیم. اما ما هیچ ملاحظه کاری نداشتیم و هیئت انتخاب و داوران کاملاً مستقل بودند.
در ادامه نبوی ضمن اشاره به صحبتهای صدر عاملی و فروتن در برنامهی هفت، از برقرار بودن شایعات و شائبه در خصوص مؤثر بودن مضمون در انتخاب فیلمها گفت و توضیحات داروغه زاده را در این خصوص خواستار شد
داروغه زاده بار دیگر تصریح کرد: طبیعتاً تمام داوران در خصوص مضمون و محتوا نظر داشتند، اما جشنواره بهعنوان سازمان برگزار کننده از داوران نخواسته بود که به مضمونی توجه و یا بیتوجهی کنند. ترکیب داورانی که ما چیده بودیم، آنقدر حرفهای و باسابقه بودند که نه تنها من، حتی به تذکر و پیشنهاد رئیس سازمان سینمایی هم توجهی نداشتند. ما تیمی از اهالی سینما انتخاب کرده بودیم که موجه و مورد قبول جامعهی سینمایی باشد. شاید رسول صدر عاملی فیلمی را به لحاظ مضمون قبول نداشته، اما این بدان معنا نیست که اجزا به دلیل مضمون داوری نشده باشند.
نبوی ضمن اشاره به نزول جشنواره فیلم فجر نسبت به دههی شصت و هفتاد و دور شدن این جشنواره از کارکردها و خروجیهای فرهنگی آن، این پرسش را مطرح کرد که چرا از این ظرفیت مناسب ده روزه برای به وجود آوردن رخ دادهای دیگری در کنار نکوداشتها استفاده نمیشود؟
داروغه زاده در پاسخ به پیشنهادهای مختلف در خصوص برگزاری کارگاهها و نشستهای جنبی جشنواره اشاره کرد و در ادامه گفت: در خصوص موارد ذکر شده با رسانهها داشتیم و آنها موافق با این اتفاق نبودند. علت مخالفت آنها این بود که جذابترین بخش جشنواره رونمایی از فیلمهاست. بهعنوان مثال جلسات نقد و بررسی فیلمها به پرسش و پاسخ تبدیل شده و ما برای کاربردی کردن آن برنامه ریزی کرده بودیم، اما از رسانهها پاسخ مثبتی دریافت نکردیم.
داروغه زاده افزود: به دلیل درگیر شدن تمام سینماگران و رسانهها در ایام جشنواره، پیش بینی ما این بود که ممکن است شأن برگزاری برنامههای جنبی رعایت نشود. باید توجه داشت که میزان تکثر رسانهای با سالهای پیش بسیار مخاطب است و آنها بیشتر از قبل به خواست مخاطبان توجه دارند. من مدعی امکان پذیر نبودن این اتفاق نیستم، اما باید بیشتر در مورد آن فکر کنیم و به نحوی برنامه ریزی کنیم که برنامههای جنبی ضمن مؤثر بودن مورد توجه نیز قرار بگیرند.
در ادامه نبوی ضمن اشتباه دانستن قرارگیری یک انیمیشن در میان فیلمهای سینمایی، علت این تصمیم را جویا شد و داروغه زاده در پاسخ گفت: ابتدا باید بگویم که این تصمیمات پس از جلسات متعدد در شورای سیاست گذاری اتخاذ شدهاند. فارق از بخش سودای سیمرغ که در طول این سالها عموماً رویهی ثابتی داشته، در بخش مستند و انیمیشن هر ساله تصمیمات مختلفی با نظر فعالان این حوزهها گرفته شده است. از طرف دیگر کارگردانان و تهیه کنندگان فیلمهای داستانی معتقدند، از آنجایی که بخشهای مستند و انیمیشن جشنوارههای اختصاصی خود را دارا هستند، نباید در جشنواره فجر حضور داشته باشند و شاید راه تقویت این بخشها کنار گذاشته شدن آنها از بخش جنبی جشنواره باشد. از سوی دیگر مستند سازان باوجود آنکه جشنواره سینما حقیقت بستر مناسب و باسابقهای برای فعالیت آنهاست، اعتقاد دارند که حتماً باید در جشنواره فیلم فجر هم حضور داشته باشند و علت آن را بهتر دیده شدن در جشنواره فجر عنوان میکنند. ما برای جلب رضایت این عزیزان دو گزینه داشتیم: 1. همانند سالهای قبل مستندهای برگزیده را در سینمای رسانه نمایش بدهیم و در پایان به آنها سیمرغ اهدا کنیم. ایراد این کار این بود که فیلمها بعد از حدود یک ماه از جشنوارهی سینما حقیقت، باید دوباره به نمایش در میآمد. 2. فیلمهای بلند سینمایی را در جشنواره فجر نمایش دهیم که در جشنواره سینما حقیقت نمایش داده نشده باشند. اما این کار منجر به تضعیف سینما حقیقت میشد و مدیران مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی با آن مخالف بودند.
داروغه زاده افزود: ما باهم فکری با دوستان سینمای مستند به این نتیجه رسیدیم، که فیلمهای مستند را برای بیشتر دیده شدن به شکل امسال در جشنواره فیلم فجر قرار دهیم و اینگونه هم شد. شاید دو فیلم مستند در داوری جشنواره قرار نداشتند و سیمرغ نگرفتند، اما هم در سالنهای رسانه و مردمی خوب دیده شدند و نشست خوبی برای آنها برگزار شد. همچنین دو فیلم مستند در آرای مردمی، در میانهی جدول قرار گرفتند و این نشانگر دیده شدن توسط مردم بود و از این نظر این تجربه را مثبت ارزیابی میکنم. طبیعتاً بعد از جشنواره باز هم باید با مستند سازان صحبت کنیم و ببینیم که آیا برای آنها تجربهی بهتر دیده شدن، بردن مستند به سینمای اکران، عادت دادن مردم به تماشای مستند در سالن سینما و تشویق سینما داران به نمایش آثار مستند ارجحیت بیشتری دارد یا حضور پر رنگتر در جشنواره فجر و دریافت سیمرغ. در خصوص فیلم کوتاه هم با سازندگان فیلم کوتاه هم به توافق رسیده بودیم و آنها از فضایی که برایشان به وجود آمده بود رضایت داشتند و هم در جشنواره سیمرغ گرفتند و هم فیلمهای منتخب آنها در سینمای رسانه دیده شد.
داروغه زاده در خصوص حضور انیمیشن فیل شاه در جشنواره گفت: ما با حضور یک انیمیشن خوب و باکیفیت و ثبت نام آن در جشنوارهی فیلم فجر رو به رو بودیم و دو تصمیم را میتوانستیم بگیریم: 1. از ورود آن به جشنواره فجر ممانعت به عمل بیاوریم و آن را به بخشهای جنبی و یا دیگر جشنوارهها ارجاع بدهیم 2. این انیمیشن را در بخش اصلی برای بهتر دیده شدن بپذیریم. ما از میان این دو گزینه، مورد دوم را انتخاب کردیم. اگرچه پیش بینی کسب سیمرغ را برای این انیمیشن نداشتیم، اما تصور میکردیم که داوران جایزهی ویژهای به آن بدهند. نیت اصلی ما دیده شدن این انیمیشن باکیفیت در بخش اصلی بود. اگر ما پنج فیلم انیمیشن داشتیم، حتماً بخش جداگانهای را برای انیمیشن ترتیب میدادیم تا همان برنامههایی که در بخش داستانی رخ میدهد، برای سینمای انیمیشن هم رقم بخورد. این انیمیشن بهخوبی در جشنواره دیده شد، استقبال خوبی از آن به عمل آمد و نشستهای خوبی برای آن برگزار شد. اما به دلیل حضور متعدد فیلمهای خوب در بخش اصلی و محدودیت داوران در اعلام کاندیداها، امکان جایگزینی دو فیلم انیمیشن و مستند با هیچ فیلم دیگری وجود نداشت. در این زمینه دوستان پیشنهاد داشتند که من بهعنوان دبیر جشنواره، جایزهی ویژهای را از طرف خودم برای این فیلمها در نظر بگیرم، اما متأسفانه در آن زمان من تصمیم گرفتم تا از آیین نامهی جشنواره عدول نکنم و حالا هم پشیمان هستم، چرا که این جایزه در تمام جشنوارهها وجود دارد و به دلیل مستند و انیمیشن بودن این دو اثر حساسیت زیادی هم به وجود نمیآمد. امیدوارم فیل شاه این فضا را به وجود بیاورد که در سالهای آینده انیمیشنهای خوب دیگری را هم داشته باشیم تا بخشی مختص به آنها را در جشنواره فیلم فجر ایجاد کنیم.
در پرسش بعدی نبوی در خصوص رضایت داروغه زاده از خروجی داوری جشنواره پرسید و او در پاسخ گفت: در انتخاب داوران سعی کردیم از بدنهی سینما بوده و استقلال رأی داشته باشند. به همین دلیل از خروجی آن راضی هستم.
نبوی در اینجا بر پرسش خود تأکید کرد و با توجه به اتمام جشنواره از داروغه زاد خواست که با صراحت بیشتر پاسخ بگوید. اما داروغه زاده ضمن حفظ موضع قبلی خود بار دیگر گفت: به نظر من باید به تصمیم داوران فارغ از آنکه چه تصمیمی گرفتهاند احترام گذاشت و باید بهعنوان متولی در این حوزه پیشرو باشم. همچنین از رسانهها و سینماگران تقاضا دارم همچون دهههای گذشته حرمت داوران حفظ شود و فیلم سازانی که برگزیده نشدهاند، تصور نکنند که دنیا به پایان رسیده است. داوری و دبیری جشنوارهی فجر جزو دشوارترین کارها است و خیلی از کسانی که به تصمیمات اعتراض میکنند، خود حاضر به حضور در این جایگاه نیستند.
نبوی در ادامه به این نکته اشاره کرد که مقصر اتفاقات رخ داده خود ما هستیم. درصد بالایی از کثرتی که در جشنواره فیلم فجر در حوزهی رسانهها، منتقدین و نویسندگان سینمایی به وجود آمده کاذب است. ما مجموعهای از عکاسان، خبرنگاران و نویسندگان را میپذیریم و به آنها کارت ورود میدهیم، که بالای هفتاد درصد آنها صلاحیت حضور در این فضا را ندارند. بهعنوان مثال در یکی از نشستهای خبری کارگردان رفتاری کرد که من شخصاٌ شرمنده شدم، اما حضار برای او دست زدند و به رفتار او خندیدند! این نشان دهندهی این است که عدهای اشتباه آمدهاند. این نشان میدهد که باید یک نظام ارزشیابی هم در جشنوارهی فجر وجود داشته باشد.
داروغه زاده در پاسخ به این مسئله از وجود قانون برای پذیرش رسانهها یاد کرد و در ادامه گفت: رسانههای حاضر در جشنواره باید مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین یک حداقلی را در خصوص فعالیت در حوزهی سینما را دارا باشند. لذا ما رسانههایی که مجوز قانونی دارند را پذیرفتیم و بر اساس قانون عمل کردیم. حتی من تأکید داشتم که اگر رسانهای نقدی در خصوص جشنوارههای پیشین داشته، او هم باید در جشنوارهی امسال حاضر باشد، چرا که از نظر من آنها هم در بهتر دیده شدن جشنواره و فیلمها کمک میکنند.
نبوی ضمن اینکه روحیهی نقد پذیری را ستودنی دانست به برخی از رفتارها در جشنواره اشاره داشت و مورد تمسخر قرار گرفتن جشنواره توسط هنرمندان را بهواسطهی کوچک شدن ساحت فرهنگی و هنری جشنواره دانست. او در ادامه گفت: جشنواره فیلم فجر باید به اعتبار سابقهی پیشین و خاستگاه زمان برگزاری آن، باید مجموعهای از مراقبتها را برای خود داشته باشد. مجوز داشتن نشریات برای ورود به جشنواره در جای خود، اما خود جشنواره هم باید قاعدهای برای پذیرش داشته باشد.
داروغه زاده ضمن ابراز خشنودی از رفتار اهالی رسانه در جشنوارهی امسال گفت: در جشنوارهی سال گذشته در برج میلاد به دلیل رسانهای نبودن برخی حضار اتفاقاتی رخ داده بود، اما رسانهها در جشنوارهی امسال کمک بسیار مفید و خوبی به ما کردند و من هیچ بیاحترامی از آنان در سالنهای نمایش فیلم و جلسات پرسش و پاسخ ندیدم.
داروغه زاده در پایان یکبار دیگر از مستند سازان و سازندگان انیمیشن فیل شاه عذر خواهی کرد و عنوان داشت که اگر من جایزهی ویژهی دبیر را به آنان اهدا کرده بودم، شاید بخشی از حق مطلب ادا میشد.
ارسال دیدگاه
ارسال
جهت مشاهده دیدگاه های کاربران کلیک نمایید
دیدگاه ها