همایش ملی اقتصاد ایران؛ اصلاح ساختارها، رفع ناترازی‌ها و نقش‌آفرینی نوین در عرصه بین‌الملل» در شش محور اصلی و یک محور ویژه (جانمایی جدید اقتصاد ایران در عرصه بین‌الملل) در تهران برگزار شد. در این همایش، اندیشمندان و صاحب‌نظران اقتصادی با برگزاری کارگروه های تخصصی؛ این محورهای اصلی را مورد تحلیل و بررسی قرار دادند: اصلاح ساختار نظام سیاست‌گذاری اقتصادی، اصلاح ساختار حکمرانی بر مبنای داده، اصلاح ساختارها و رفع ناترازی ها در نظام مالی (بانک و ارز)، اصلاح ساختارها و رفع ناترازی ها در نظام مالیاتی-رفاهی، اصلاح ساختارها و رفع ناترازی ها در نظام بودجه‌ریزی، اصلاح حکمرانی و رفع ناترازی‌ها در حوزه انرژی ، جانمایی جدید اقتصاد ایران در عرصه بین الملل چکیده این نشست ها را در برنامه تراز خواهیم دید.
بحث جانمایی اقتصاد ایران در نظم بین‌الملل ازاین‌جهت بسیار بااهمیت است که بدون درنظرگرفتن جانمایی موضوع اصلاحات اقتصادی میسر نیست. متولی پژوهش‌های جانمایی اقتصاد ایران در فضای بین‌المللی، مرکز پژوهش‌های مجلس بود که در کنار آن‌ها دانشگاه‌های دیگر حضور داشتند. نوآوری اصلی همایش توجه به لایه‌های عمیق‌تری است که اقتصاد ایران با آن مواجه است. در این نگرش جدید افزون بر مشکلات داخلی نظیر ناترازی‌های اقتصاد به اهمیت نقش روندها و ساختارهای بین‌المللی بر سرنوشت اقتصاد ایران اشاره می‌شود. موضوع اصلی پنل این بود که چگونه روندهای بین‌المللی جدید چگونه نقش سنتی ایران در اقتصاد بین‌المللی را تحت‌تأثیر قرار داد. در این پنل علاوه بر تبیین نگرش جدید نسبت به پدیده تحریم و راهکارهای مواجهه با آن، نقشه راه جامع‌تری در قالب مفهوم جانمایی جدید برای رویارویی با چالش‌های بین‌المللی و ساختاری ارائه شد. رئوس مطالب به شرح ذیل در پنل مطرح شد:
‎1) تحریم به‌مثابه امری ژئوپلیتیک: اشاره به تغییرات سیاست‌ها و راهکارهای ترکیبی بین‌المللی برای مهار قدرت‌های در حال ظهور و صعود. ابزارهای این مهار عبارت است از استفاده از ارزهای جهان روا، اعمال کنترل بر فناوری‌هایی که در لبه دانش قرار دارند و استفاده از حجم اقتصاد؛ بنابراین همکاری‌های موضعی با کشور یا کشورهای تحت ائتلاف بین‌المللی تحریم نمی‌تواند زمینه قدرت‌گرفتن ایران را فراهم سازد.
‎2) مواجه ایران با تحریم در مورد وضع موجود: نظام سیاست‌گذاری باوجوداینکه با سویه‌های امنیتی تحریم مواجهه قابل‌قبولی داشته است؛ اما کارنامه مقابله با نظم اقتصادی بین‌المللی ناموفق بوده است. وجه مشخصه این نظم اقتصادی بر چهار ریل قرار دارد که عبارت است از اول، صادرات نفت دوم، صادرات غیرنفتی نزدیک به نفت سوم، واردات کالاهای اساسی چهارم، واردات کالاهای صنعتی. این چهار ریل یک تجارت خارجی واگرا را برای ایران رقم زده است و این بدین معناست که ایران نمی‌تواند روابط راهبردی بلندمدت با کشورهای دیگر برقرار کند. در حوزه داخلی نیز این نوع تجارت، دیوان‌سالاری در ایران را به‌طوری خاص صورت‌بندی کرده است به‌طوری‌که سیاست‌گذاری در ایران به سمت تخصیص گرایی گرایش یافته است.
‎3) مواجه ایران با تحریم و وضع مطلوب: ایران برای مواجهه با وضع موجود نیازمند بازآرایی ماتریس حکمرانی است. پذیرش طرح‌های سرمایه‌گذاری نه بر اساس چانه‌زنی‌های بین دستگاهی بلکه بر مبنای منطق جغرافیای سیاسی و اقتصادی ایران صورت پذیرد. تولیدات صنعتی گزینه‌ای است که می‌تواند موجبات جهش قدرت و جانمایی جدید اقتصاد ایران را فراهم کند؛ البته نه تولیداتی که صرفاً بازارهای داخلی را هدف‌گذاری کرده است؛ بلکه تولیداتی که بتواند هدف اتصالات راهبردی با کشورهای دیگر را برای ایران رقم بزند و این یعنی اقتصاد درون‌زای برون‌گرا و اقتصاد مقاومتی.

تراز کاری است از گروه علم و فناوری شبکه چهار با مشارکت وزارت اقتصاد و دارایی به تهیه کنندگی کورش انصاری.

زمان پخش: از 29 آذر، روزهای شنبه تا چهارشنبه ساعت 16  (پخش برنامه به اتمام رسیده است)