در «میز طبیعت» برنامهی سهشنبه 5 شهریور، حافظ آهی، مجری «چرخ»، میزبان شهاب چراغی، کارشناس حیاتوحش و گردشگری بود. این گفتوگو با تعریف دقیقتر گردشگری حیاتوحش آغاز شد: «گردشگری حیاتوحش دو شاخهی اصلی دارد؛ یک شاخه این است که ما حیوانات را در طبیعت ببینیم. یک شاخهی دیگر این است که در زیستگاه مصنوعی یا باغوحشها یا سافاری پارکها یا باغهای پرندگان، حیاتوحش را مشاهده کنیم. ما برای دیدن حیاتوحش باید به دیدن جاهایی بریم که حفاظتشده هستند. جاهایی که سازمان حفاظت محیطزیست سالهاست از آن محافظت میکند و جمعیت خوبی از حیاتوحش را میتوانیم در آن شاهد باشیم. متاسفانه ما در ایران زیرساخت این نوع از گردشگری را نداریم. از بعد قانونی هم مشکلاتی داریم. وقتی منِ گردشگر میخواهم از یکی از پارکهای ملی ایران بازدید کنم، باید از قبل به سازمان محیطزیست نامه بزنم، این نامه مراحل اداری را بگذراند تا یک هفته بعد بتوانم مجوز این کار را بگیرم. این روال هیچ جای دنیا وجود ندارد.»
ورودیهی مناطق حفاظتشده را باید بیشتر کرد
چراغی در ادامهی صحبتهایش وضعیت گردشگری حیاتوحش در ایران را با سایر مناطق حفاظتشدهی دنیا مقایسه کرد: «در بقیهی جاهای دنیا میگویند ما نظارت کافی میکنیم، در نتیجه کسی نمیتواند تخلف کند. همه جای دنیا در ورودی پارک مبلغ ورودیهای دریافت میکند و اجازه میدهند فرد داخل پارک شود. به ندرت جایی محیطبان همراه گروه میرود. این راهنماهای پارکهای ملی هستند که اجازه دارند افراد را داخل پارک ببرند. در این مناطق مسیرهای مشخصی وجود دارد و هر گروه فقط در آن مسیر اجازهی تردد دارد. اگر افراد از آن مسیر خارج شوند، جریمه میشوند. در ایران حدود 30 پارک ملی حفاظتشده وجود دارد. ما برای تمام پارکهای ملی طرح جامع داریم که یک شرکت مهندسی مشاور بهطور مفصل آن را بررسی کرده و منطقههای حفاظتشده، منطقهی آموزش و ... را در آن مشخص کرده است. مثلا اگر یک گردشگر قرار است از این منطقه بازدید کند، باید از چه مناطقی از آن بازدید کند و مسیرهای گردشگری کجاست. منطقههای تفرج متمرکز، تفرج گسترده و ... در این طرح مشخص است. ولی هیچکدام از روسای پارکهای ملی ما نمیدانند چنین طرحی وجود دارد. انگار اینها فقط کتابچههایی برای ادارههای کل استانها و سازمان محیط زیست هستند! به خاطر همین سلیقهای عمل میشود. یکی از موارد عجیب این است که سازمان محیطزیست به ادارات کل نامه زده است که عکاسها حق ورود به مناطق را ندارند! مسالهی بعدی این است که ورودیهی سازمان حفاظت محیط زیست برای مناطق حفاظتشدهاش بسیار پایین است. الان هر ایرانی که میخواهد از مناطق محیطزیست بازدید کند، فقط دو هزار تومان میدهد. وقتی عدد ورودیهی پارکهای ملی ما پایین است، کسی که وارد آن میشود، قدر چیزی را که دارد، نمیداند. اگر منطقهای گردشگر جذب میکند، باید بتواند درآمدش را صرف حفاظت از محیطزیست کند.»
گردشگر زیاد آرامش حیوانات را بیشتر میکند
نگاه سنتی به مسالهی گردشگری حیاتوحش موضوع بخش بعدی گفتههای شهاب چراغی بود: «حضور منِ گردشگر که حیوانی را از دور نگاه میکنم، آزاری برای آن حیوان ندارد. کمااینکه در بسیاری از پارکهای ملی دنیا شما تمام سال میتوانید بروید بازدید کنید و گردشگر هم هیچ مشکلی برای رفت و آمد ندارد. نگاه ما در ایران به این مساله سنتی است و میخواهیم به دلایل مختلف جلوی ورود گردشگرها به این مناطق را بگیریم. در حال حاضر که حیاتوحش ما اینقدر تهدید شده و صدای گلوله شنیده، هر آدمی به مثابه تهدید محسوب میشود و حیوانات از انسانها فرار میکنند. اگر گردشگر زیاد بیاید و حیوانات متوجه شوند که آدمها با آنها کاری ندارند، حیوان آرامش خودش را حفظ میکند. در پارکهای ملی بزرگ دنیا شما اجازهی دست زدن به حیوانات، تغذیه، تولید سروصدا و ... ندارید. در پارکهای ملی حفاظتشدهی بکر ما فقط باید از دور حیوانات را ببینیم و عکس بگیریم و لذت ببریم. مشکل دیگری که ما در ایران داریم این است که در پارکهای ملی اقامتگاههای خوبی نداریم. در اکثر جاهای دنیا اقامتگاههایی ساختهاند که کاملا ضوابط و استانداردها را رعایت میکنند و معماریاش با معماری بومی سازگار است. ما برای اینکه پذیرای طیف وسیعی از گردشگران باشیم، نیازمند سطح گستردهای از اقامتگاهها هستیم.»
9 درصد ایران فقط با 3500 محیطبان حفاظت میشود
راهحل مشکلات گردشگری حیاتوحش در ایران از نظر شهاب چراغی، همکاری با بخش خصوصی است؛ «اوضاع مناطق حفاظتشدهی ما آنقدر بد است که شما نمیتوانید حیوانات خوبی ببینید و فقط حیواناتی مثل آهو و قوچ را میتوانید از دور در حال فرار ببینید. ما معدود مناطقی در ایران داریم که امنیت خوبی را حفظ کردهاند و شما میتوانید از فاصلهی قابل قبولی حیوانات را ببینید. در عمدهی مناطق حفاظتشدهی ما فاصلهی فرار حیوانات بسیار زیاد است و عموما فقط حیوانات علفخوار را میبینیم. بهترین کاری میشود در این زمینه کرد، شروع قُرق اختصاصی است؛ مناطقی که افراد خصوصی به منظور گردشگری از آن حفاظت میکنند و از سازمان محیط زیست تعدادی از حیوانات را میگیرند و اقدام به جذب گردشگر میکنند. سازمان محیط زیست حدود 9 درصد از ایران را حفاظت می کند که وسعت بسیار بالایی است و حفاظت از این محیط با 3500 محیطبان کار خیلی سختی است. دولت هم بودجهی کافی به این سازمان نمیدهد. شاید بخش خصوصی در این زمینه خیلی موفقتر از دولت باشد.»
جام ملی گیمبازها
در بخش روایت خبری «چرخ» هم کسری کریمیطار، کارشناس بازیهای ویدئویی، مهمترین اتفاقات نمایشگاه جهانی «گیمز کام» را بررسی کرد. گزارش کریمیطار از رویداد جام قهرمانان بازیهای ویدئویی یکی دیگر از بخشهای بیستوپنجمین قسمت فصل ششم «چرخ» بود. مسابقات جام قهرمانان بازیهای ویدئویی ایران به همت بنیاد ملی بازیهای رایانهای از ۲ تا ۸ شهریور در سالن مرکز همایشهای فرهنگی و هنری واقع در خیابان حجاب برگزار میشود.
مجلهی تصویری «چرخ» مهمترین رویدادهای علم و فناوری و مسائل روزمرهی زندگی را با نگاهی تخصصی و بهزبانی ساده و با حضور کارشناسان، اساتید دانشگاه و نخبگان بررسی و واکاوی میکند.
«چرخ» در تابستان امسال در سه روز یکشنبه، دوشنبه و سهشنبه، از ساعت 19 بهصورت زنده از شبکهی چهار پخش میشود. مجری «چرخ» حافظ آهی است و محمد جباری سردبیری برنامه و الهه بهبودی تهیهکنندگی «چرخ» را بر عهده دارند.
ارسال دیدگاه
ارسال
جهت مشاهده دیدگاه های کاربران کلیک نمایید
دیدگاه ها