شب معماری حالا با گذشت پنج هفته از آغاز اولین شبش به پختگی قابل قبولی دست یافته‌است. مجریان که خود جایگاه کارشناس حوزه معماری نیز هستند با اشراف کامل‌تری نسبت به فضای برنامه‌ی مسائل مطرح شده را پیش می‌گیرند.
در برنامه‌ای که گذشت در ابتدای دکتر غلامحسین معماریان، معمار و عضو هئیت علمی دانشگاه علم و صنعت در ارتباطی تلفنی به چگونگی تدوین کتاب نام علی (ع) در معماری اسلامی پراخت و از ویژگی‌ها و چگونگی نگاشتن این کتاب ارزشمند گفت. به بیان دکتر معماریان این کتاب  به جایگاه نام علی (ع) با استفاده از خط بنایی (معماری) پرداخته است. 
خطی که لازمه‌ی آن مصالح استفاده شده در ساختمان است. و معمار یا بنا به ظرافت و زیبایی تمام هنرش را درطرح این ذکر به کار می‌برد.  این استاد دانشگاه با بیان اینکه: نام علی سه حرفی است و زمانی که خودم به سراغ این موضوع رفتم بسیار شگفت زده شدم. گفت که این کلمه با استفاده از خط بنایی و خطوطی دیگر به زیبایی نگاشته شده است و جایگاه ویژه‌ای در معماری ایران دارد. در پایان این گفت‌وگو کوتاه مهندس علی فروزانفر(مجری-کارشناس) خبر از انتشار دو کتاب دیگر به نام‌های حضرت رسول اله و «الله» در آینده توسط دکتر معماریان خبر داد.
این برنامه پس از بررسی ذکر علی در معماری اسلامی به سراغ طرح توسعه‌ی حرم نجف رفت. طرحی که این روزها از آن فراوان می‌شنویم و می‌خوانیم. لازم به ذکر است که طرح توسعه حرم امیر المومنین زیر نظر طراحان و اساتید دانشگاه شهید بهشتی تهران انجام شد.
در بخش دوم سه تن از تیم طراحی حرم امیرالمومنین(ع) با حضور در این برنامه به چگونگی و مسائل برساخت و توسعه پرداختند.
در ابتدا دکتر حمیدرضا ضیاییان، معمار و مدرس در دانشگاه شهید بهشتی تهران با بیان اینکه ما بخشی از یک تیم برزگ هستیم که زیر نظر دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی به طراحی و احیاء حرم حضرت امیر امیر المومین (ع) پرداخته‌ایم، گفت: ما در پروژه‌ي احیا حرم سعی کرده‌ایم با نگاهی همه جانبه (کاربردی و زیبا شناسه) به طراحی آن مجموعه بپردازیم که تمام مسائل و نیازهای بهره‌بردار اصلی را برطرف کند. این استاد دانشگاه در ادامه افزود: زمانی که پروژه بدست ما رسید و آغاز طراحی انجام شد بخشی از اتفاقات در بستر طرح افتاده بود و 15 تا 20 درصد بافت سنتی پیرامون نجف  حکومت بعث تخریب شده بود. طراحی این پروژه حدود 3 به طول انجامید  و در سال 89 یا 90 ما به عنوان طراح از پروژه فاصله گرفتیم و پروژه مراحل اجرایی خودش را طی کرد و اتفاقاتی که در قبل از این سه سال افتاد از حوزه‌ی کاری و توان ما خارج بود این استاد دانشگاه بهشتی در ادامه افزود: مسئله‌ای که در خصوص استفاده از واژه توسعه به کار برده می‌شود برای پروژه‌ی حرم رخداد و توسعه به معنای کمی انجام نشده است. گرچه با توجه به نیازی که وجود داره بخش‌های زیارتی مطلبد که توسعه به معنای کمی داشته باشد و زمانی که ما در آغاز طراحی بودیم به این امر معتقد بودیم که با یک حرم شهر روبرو هستیم و باید طرح رابطه‌ی خود را با بافت پیرامونش حفظ کند و در نهایت آنچه شکل‌گرفت احیاء حرم شهر علوی است. 
دکتر هادی پندار، شهرساز و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر در ادامع بحث دکتر ضیاییان به سراغ مسائل شهری پیرامون این طرح رفت  با اینکه این پروژه با نگاهی ویژه‌ای به بافت تاریخی شهر نجف صورت گرفته و نوع مداخله‌ در این بافت تاریخی بسیار متفاوت بوده‌است گفت: ما در بافت‌های تاریخی با شبکه‌ای از رخداد‌ها روبرو هستیم که در طول تاریخ با حضور افراد و ساکنین شکل گرفته. وی در ادامه افزود: درست است که این پروژه در زمینی خالی شکل گرفته است اما به واسطه‌ی همین نگاه و رویدادها و مسائل تاریخی موجود  ما با یک کاغذ سفید رو بروی نیستم بلکه باید اثر هنری روبرو هستیم که بخشی از آن نیاز به  شناخت اثر و ویژگی‌ها و مرمت آن است. ما در این پروژه به سراغ تاریخ نگاری شهر قدیم نجف رفتیم و فراتر از بافتی که قرار به طراحی و بازطراحی داشتند گام برداشتیم و فاز مطالعاتی را در 5 سال  بسیار گسترده تر بررسی کردیم. وی در ادامه افزود: برای ما بجز سه گاننه طراح، کارفرما و مجری، بخش چهارم یعنی  بهره بردار  بسیار مطرح بود که نیاز به مطالعه‌ی بسیار ویژه ای بود. بعد از مطالعات طرح و به سراغ مدارکی رفتیم که بتوانیم شهر قدیم را ثبت کنیم و به سراغ بستری رفتیم تا بتوانیم با ثبت شهر قدیم جلوی تخریب‌ها را بگیریم. در این راه سعی بر این شد که قبل از اینکه وارد بستر طراحی بشویم بطور دقیق مطالعات پیرامون پروژه صورت پذیرد.

و پس از ان آقای درکتر روح‌الله موحدی در ابتدا بحث خود پیرامون طراحی طرح توسعه حرم به سراغ ویژگی‌های شهر نجف و نحوه‌ی شکل‌گیری این شهر پرداخت و علت این شکل‌گیری و توسطه شهر نجف  را حرم  حضور حضرت امیر و قبرستان وادی السلام دانست. به بیان دکتر موحدی: نجف پس از حضور شیخ توسی و تاسیس مدرسه‌شان آغاز شکل گیری این شهر است. شهر نجف را باید یک حرم شهر بدانیم نه بدان معنا که فقط حرم حضرت امیر المومنین (ع)  در آن باشد بلکه به این معنا که برزگان بیشماری از جهان اسلام در این شهر دفن هستند.
نجف یک شهر بین المللی است و فقط مختص شیعه نیست و آثاری از مصر، ترکیه، سوریه و بالکان در آن قرار داد و شهری هست که هم برای شیعه و هم برای اهل سنت مهم است. این شهر در دوران معاصر به ویژه صفویه به بعد نقش سیاسی بسیار پر رنگی دارد.
دکتر موحدی در بخش دوم صحبت‌های خود گفت: در دو مرحله‌ای که این طرح تهیه شد، در بخش غربی که آغاز شد یک تیم در دانشکده معماری شهید بهشتی از استاتید برجسته تشکیل شد و این تیم به تدریح به سمت جذب اعضاء بیشتر رفت و در بزرگ‌ترین خال خود 30 تا 34 نفر طراح معمار و شهرساز را فقط در بخش طراحی داشت   و بجز تیم طراحی 12 تیم دیگر نیز حضور داشتند که ما با آن‌ها همکاری داشتیم و در مرحله‌ی دوم که طرح تهیه شد در ابعاد کمی کوچک‌تر همین اتفاق افتاد. در این  سه سال اخیر فراز و نشیب بسیار زیادی داشتیم. و فقط بحث پیرامون طراحی نبود و ما با مسئله‌ی بسیار جدی‌ای برای تسویب طرح در عراق روبر بودیم برای همین یک کار گروهی بین ایران و عراق شکل گرفت و این طرح با تعامل دو کشور به سرانجام رسید. 
یک بخش بسیار مهم در این پروسه طراحی کار‌های آموزشی بود برای کارهای مرمتی که قرار بود بعدا در کتابخانه و موزه استفاده شود و تیم طراحی با تخصص‌های بسیار متفاوت از معمار، شهرسازی، جامعه شناس شهری، تاسیات و ... در کنار هم حدود 70 نفر بجز پیمانکارانی که ما خارج از این پروسه با آن‌ها بودیم، کار کردند 
دکتر موحدی در ادامه اظهار داشت: طرح غربی در سه مرحله ارائه شد و طرح پیرامونی در دو مرحله انجام شد. ماکت‌هایی که برای این طرح آماده شد با وسعت بسیاری به کل بافت پرداختیم و فقط محدود به طرح توسعه حرم نشدیم.
دکتر پیندار در ادامه به چیستی ارزش‌های بافت شهری پرداخت  در خصوص ورودی‌های شهر نجف محلات و عنصرهای هویت بخش محله ها پرداخت. وی با بیان اینکه در نجف ما با چهار محله‌ی مهم روبرو هستیم گفت: هر کدام از این محله‌ها  به نوعی با حرم که در مرکز این محله‌ها قرار دارد در ارتباط هستنو حرم همچون نگینی در میان این مجموعه قرار دارد . به عنوان مثال یکی از محله‌ها در تداوم بازار کتابفروشی هست   و یا در یکی دیگر از محله‌ها دید به گنبد به عنوان ارزش تلقی می‌شده‌است و عنصر هویت بخش آن محله بوده. دکتر هادی پندار در ادامه اظهار داشت که: یک مسئله که بسیار مهم است روند توسعه در بافت نجف است که یک توسعه از حرم بوده و توسعه‌ای دیگر از سمت ورودی‌ها و برای ما بسیار مهم بوده است که این بافت حفظ شود و نکته‌ی بسیار مهمی‌ که وجود داشته است خط آسمان نجف است که در نجف تلاش شد که که بافت اصلی بدرستی حفظ شود و ما توانستیم با فت اصلی حفظ کنیم و به سمت توسعه‌ی بی‌حد و حدود و ساخت فضاهای بزرگ نرویم و حرم شهر را به معنای دقیق اجرا کنیم و در اینجا حرم را به عنوان کانون اصلی قرار دهیم. خیابان‌های منتهی به حرم همه مرمت و احیا شداند. و طرفی ما با بازار برزگ نجف روبرو بودیم که بسیار با اهمیت است و آن را حفظ و احیا کنیم به درستی و سعی کردیم کمر بند حفاظتی را حفظ کنیم. در طراحی حرم با یکسری خانه‌های تاریخی روبرو بودیم و ما آمدیم با تجمیع خانه های قدیم و تغییر کاربردی آن‌ها که هم  محلات حفظ شود و هم بافت گسترش بی حوده نداشته باشد. 
در بخش پایانی برنامه شب معماری دکتر ضیاییان با بیان اینکه ما قسط کار آماری نداشته ایم و طرح به صورت کمی به بستر خود بسیار توجه کرده است. زمانی که ما یک بافت شهری داریم یا یک پروژه ی معماری روبروی باشیم ما با یک موجود زنده روبرو هستیم. ما در با یک شهر زنده رو پویا روبروی‌ایم که در دوره‌ی صدام برش خورده اما همچنان پایدار است و نیاز به پیوند عضو احیا دارد. ما در شهر با شریان‌های اصلی‌ای روبرو هستیم که شکل دهنده‌ی شهر هستند . در پروژه محورهای شمالی و جنوبی محورهای اصلی اتصالات حفظ شود تا دوباره شهر جریان بگیرد. هدف از این پروژه هماهنگ شدن با بافت شهر نجف بوده. 
مهندس موحدی با خاطره ای که از دوره‌ی طراحی حرم از چالش‌های طراحی این پروژه گفت در طراحی ما تلاش کردیم  هیچ دیواری از طرح قدیمی بالاتر نرود که متاسفانه تغییراتی در طرح به وجود آمد از طرفی دیگر ما به دنبال رکورد زنی نبوده‌ایم و تمام تلاش بر این بوده است که شکل گیری فضا ها با استفاده از نیاز کارفرما و بهره‌بردار باشد

دکتر پندار نیز به عنوان سخنی پایانی خود در تایید صحبت دکتر موحدی اظهار داشت در طراحی تمام تلاشمان حفظ هویت بشری و فرهنگی و همچنین خط آسمان نجف بوده است. متاسفانه امروز مسابقه‌ای در شهر نجف برای گرفتن ارتفا  شکل گرفته است که هتل‌ها و فضاهایی ساخته شود که دید از بالا به حرم داشته باشند تجربه‌ي این پروژه سبب شد که از تیم طراحی حرم تیم‌های جدیدی شکل بگیرد که به سراغ بافت‌های تاریخی ایران بروند و برای احیا و حفظ این بافت ها کوشش کنند.