دکتر خسرو باقری در «معنای زندگی» مطرح کرد: عشق ورزی باید آگاهانه باشد/ نباید بین عقل و عشق منافاتی باشد، که اگر باشد اسمش عشق نیست/ عشق برای اعطلای زندگی ضروری است

تاریخ انتشار: چهار شنبه 1 خرداد 1398
«معنای زندگی» در پانزدهمین برنامه سری جدید خود،سه شنبه 31 اردیبهشت، با اجرا و کارشناسی دکتر سید محمد تقی موحد ابطحی میزبان دکتر خسرو باقری، استاد دانشگاه تهران بود تا به موضوع « عشق و معنای زندگی» بپردازند.
تعداد بازدید: 445

عشق بسط حیات و حیات برتر است
دکتر باقری در ابتدا به تبیین عشق از دیدگاه کلی پرداخت: عشق پدیده ی عجیبی است از آن جهت که برخی آنرا بسیار مذمت کرده اند و به عنوان چیزی غیر قابل قبول عنوانش کرده اند و برخی دیگر به شدت آن را اساسی و معنا بخش به زندگی انسان می دانند. به نظر می رسد عشق یعنی بها دادن  به چیزی غیر از خود ، وقتی انسان عاشق کسی یا چیزی می شود، خودش را به نحوی در خدمت آن قرار می دهد و در نتیجه به نظر می رسد که  در ظاهر خلاف اصل حیات است چون در اصل حیات حفاظت از خویشتن اصل اول زندگی است. بنابراین این سوال پیش می آید که آیا عشق ضد حیات است؟ لزوما همواره گذر از خود به معنای عمل کردن  ضد خودمان نیست. گاهی این گذر از خود، ما را بزرگ می کند و به نحوی توسعه می دهد طوری که دغدغه دیگری دغدغه من می شود. یعنی من انقدر بزرگ شده ام که می توانم رنج دیگری را رنج خودم بدانم. پس عشق به نحوی بسط حیات و حیات برتر است.
وی تمایز بین عشق و محبت را اینطور توضیح داد :اگر محبت را به عنوان یک رشته ی ارتباطی بین خود و دیگری در نظر بگیریم، به نحوی می تواند از جنس عشق باشد زیرا ما ارتباطی از جنس دلبستگی با دیگری برقرار می کنیم. گرچه محبت هم می تواند شدید و قوی داشته باشد اما در عشق شدت و حدت است و جنبه ی رومانتیک و هیجاناتش بیشتر است. 
دکتر باقری در تعریف عشق منفعل و فعال بیان کرد: در عشق منفعل چیزی ما را متأثر کرده ولی ما در واقع به آن نگاه ابزاری داریم. در این حالت ممکن است هوس، عشق نامیده شود. اما در عشق فعال گویی من در خدمت دیگری هستم و خواسته های او بر خواسته های من ارجهیت دارد.
لازمه ی بینا شدن پرهیز از کانالیزه بودن است
وی در توضیح تفاوت عشق کور و بینا اظهار داشت : عشق کور با فهم و درایت همراه نیست. عشق بینا با فهم و عقلانیت همراه است و فرد می تواند از انتخاب خود دفاع کند. لازمه ی بینا شدن پرهیز از کانالیزه بودن است. یعنی هر ارتباطی که ما را کانالیزه کند و ما را از سایر منابع اطلاعاتی محروم کند در بیم کور شدن قرار دارد. از مولفه های عشق واقعی دو سویه بودن آن و فداکاری و بینایی است.
دکتر باقری درباره ی رابطه ی عشق و معنای زندگی گفت: وقتی می گوییم عشق انسان را بسط می دهد، این بسط دادن با معنای زندگی ارتباط پیدا می کند. یک کلمه باید در جمله قرار بگیرد تا معنا یابد بنابراین توسعه با معنا ارتباط دارد. ما برای یافتن معنای زندگی نیازمند بسط خویشتنیم و عشق سبب بسط انسان می شود.
آیا عشق یک فرآیند ارادی است؟
دکتر باقری پاسخ داد: تجربه ی افراد نشان داده است که عشق اغلب یک امر اتفاقی است. از طرفی جنبه ی ارادی نیز در عشق مهم است. زمینه هایی که ما چیده ایم یا از قبل تجربه کرده ایم سبب اتفاق افتادن عشق می شود. فرآیند عشق ورزی باید آگاهانه باشد. در تحلیل نهایی نباید بین عقل و عشق منافاتی باشد، اگر اینطور باشد شاید دیگر نتوان اسم عشق بر آن گذارد. عشق برای اعطلای زندگی ضروری است، منتها موضوع عشق گسترده است و ممکن است انسان، عاشقِ یک آرمان باشد.
برنامه «معنای زندگی» به تهیه کنندگی محسن کرمی، محصولی از گروه فرهنگ و اندیشه شبکه 4 سیما است که در ماه رمضان هر روز ساعت 19 راهی آنتن این شبکه می شود.

دسته بندی :
برچسب :

ارسال دیدگاه


ارسال

جهت مشاهده دیدگاه های کاربران کلیک نمایید

دیدگاه ها